سرویس محاسبات سنگین
امروزه تقریباً در تمامی کاربردهای علمی و مهندسی استفاده از رایانهها امری اجتنابناپذیر میباشد. هرچند که در سالهای اخیر پیشرفت های سریع در فنّاوری ساخت رایانه ها پاسخگوی بسیاری از نیازهای قدیمی بوده است، اما روند رو به رشد حجم محاسبات علمی بهخصوص در کاربردهایی که نیازمند محاسبات پیچیده و یا درگیر با دادههای فراوان می باشند (از قبیل: تحلیل داده ها،شبیه سازی،مدل سازی،...) توان پردازش بیشتری را طلب میکند. به منظور پاسخگویی به چنین نیازهایی، از اوایل مهر ۱۳۹۶ به همت ریاست محترم دانشگاه وحمایت معاونت محترم پژوهشی تصمیم به راهاندازی مرکز محاسبات سنگین در دانشگاه گرفته شد.
پس از مطالعات و بررسیهای انجام شده ، رایانش ابری به عنوان مدل محاسباتی در نظر گرفته شد.رایانش ابری یک روش نوین پردازش است که در آن منابع قابل گسترش و اغلب مجازی شده، به صورت یک سرویس پردازشی و از طریق شبکههای ارتباطی مانند شبکههای محلی و اینترنت عرضه میشود. محوریت این مدل، سرویسدهی به کاربر بر اساس تقاضا است، بدون آن که کاربر نیازی به تجهیزات خاصی برای پردازش داشته یا از محل انجام این پردازش آگاه باشد. این سرویس را میتوان به شبکه برقرسانی تشبیه کرد که مشترک بدون نیاز به داشتن اطلاع از نحوهی تولید برق و مکان دقیق تولید آن، تنها با اتصال از طریق یک درگاه، انرژی لازم برای استفاده از وسایل الکتریکی خود را تامین میکند. هدف اصلی فناوری رایانش ابری (Cloud Computing) میسر ساختن دسترسی به حجم عظیمی از منابع محاسباتی به صورت مجازیسازی شده است. این کار با استفاده از تجمیع منابع و ایجاد یک سیستم یکپارچه انجام میشود. در این مدل از سرویسهای محاسباتی، پرداخت هزینه توسط مشتری نیز بر اساس مقدار و مدت استفاده از منابع انجام میشود.
رایانش ابری سه نوع خدمت را به کاربران ارائه می کند که عبارتند از:
زیر ساخت به عنوان خدمت یا به اختصار(IaaS)
پایهایترین خدمات زیرساخت مانند تهیهی سرور، پردازنده، فضای ذخیرهسازی و دیگر منابع بر حسب نیاز در این مدل ارائه میشود. در حال حاضر غالب خدماتی که تحت فناوری رایانش ابری در داخل کشور ارائه میشود از این نوع است.
بستر به عنوان خدمت یا به اختصار(PaaS)
این خدمات شامل نرمافزار و سرویسهایی است که به کاربران اجازه میدهد با استفاده از ابزارهای عرضه شده توسط ارائهدهنده، برنامههای کاربردی و نرمافزار ایجاد کنند. این خدمات میتواند شامل ویژگیهای از پیش پیکربندی شدهای باشد که مشترکین میتوانند به عضویت آن در بیایند و از آنها استفاده کنند.
نرمافزار به عنوان خدمت یا به اختصار(SaaS)
خدمات این گروه تنوع زیادی دارند؛ چرا که بیشتر خدمات ارائه شده از یک برنامه کاربردی میتواند تحت عنوان خدمات نرمافزاری در اختیار کاربر قرار گیرد. در این روش کاربر با یک حساب کاربری و بر بستر اینترنت میتواند از نرمافزار استفاده کند. همچنین بهروزرسانی و نگهداری این نرمافزارها به عهده ارائه دهنده خدمت است.
در حال حاضر سرویسی که توسط مرکز محاسبات سنگین ارائه می شود از نوع زیرساخت به عنوان خدمت (IaaS) می باشد.
این مرکز در حال حاضر شامل 4 پردازنده 18 هستهای و 2 پردازنده 12 هسته ای (در مجموع 96 هسته پردازشی معادل با 192 نخ)، 1.75 ترابایت حافظه اصلی و حدود 7 ترابایت حافظه ذخیرهسازی میباشد. با توجه به این منابع، این مرکز میتواند به چندین نفر به طور همزمان سرویس دهد. با توجه به اهمیت این مرکز، دانشگاه در نظر دارد که، با تخصیص بودجه مورد نیاز، سالانه بر قدرت محاسباتی این مرکز اضافه نماید.
مرکز محاسبات دانشگاه هماکنون آماده ارائه سرویس به اعضای هیئت علمی، دانشجویان و پژوهشگران در سطح دانشگاه بیرجند میباشد. تیم مدیریتی و فنی این مرکز به صورت مستمر در تلاش است تا بتواند در آیندهای نزدیک قابلیتها و سرویسهای این مرکز را گستردهتر کند به طوری که دیگر مراکز علمی و صنعتی، به ویژه در سطح استان، از سرویسهای مرکز مذکور بهره ببرند.